نمازهای یومیه

نمازهای یَومیّه یا نمازهای روزانه به نمازهای پنج‌گانه صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشاء گفته می‌شود که مُکَلّف باید هر روز آنها را به‌جا آورد. نمازهای یومیه از مهم‌ترین اعمال عبادی مسلمانان هستند که هر روز در ۵ وقت، با احکام و شرایط خاصی به‌جا آورده می‌شود.

تعداد رکعات و زمان نمازهای یومیه

• نماز صبح: دو رکعت است که از طلوع فجر تا طلوع آفتاب خوانده می‌شود.
• نماز ظهر: چهار رکعت است که از اول وقت نماز ظهر تا زمانی که به اندازه‌‌ٔ خواندنِ نماز چهار رکعتی عصر تا غروب آفتاب باقی باشد، خوانده می‌شود. در روز جمعه، نماز جمعه به جای نماز ظهر اقامه می‌شود.
• نماز عصر: نماز چهار رکعتی است که از زمانی که به اندازهٔ خواندنِ نماز ظهر از وقت نماز ظهر گذشته باشد، تا غروب آفتاب خوانده می‌شود.
• نماز مغرب: نماز سه رکعتی است که از اول وقت نماز مغرب تا زمانی که به اندازه‌‌ٔ خواندنِ نماز چهار رکعتی عشا تا نیمه‌شب شرعی باقی باشد، به‌جا آورده می‌شود.
• نماز عشاء: نماز چهار رکعتی است که از زمانی که به اندازهٔ خواندنِ نماز مغرب از وقت نماز مغرب گذشته باشد، تا نیمه‌شب شرعی خوانده می‌شود.

برخی احکام

• نماز مسافر، شکسته است؛ به این صورت که نمازهای چهاررکعتی، دو رکعت خوانده می‌شود.
• حمد و سوره در نمازهای ظهر و عصر باید آهسته خوانده شود.
• مردها باید حمد و سوره را در نمازهای صبح، مغرب و عشاء با صدای بلند بخوانند و خانم‌ها می‌توانند با صدای آهسته یا بلند بخوانند.
• نمازهای یومیه بر همهٔ مکلفین در همه شرایط واجب است؛ به جز زنان حائض (عادت ماهانه) و نفساء (خون دوران تولد بچه تا ده روز).

جمع نمازهای یومیه

اهل سنت معتقدند که نمازهای یومیه باید در ۵ وعده خوانده شوند. شیعیان هرچند معتقدند که خواندن نماز در ۵ وقت افضل است؛ اما خواندن نماز عصر بلافاصله بعد از نماز ظهر و خواندن نماز عشاء بلافاصله بعد از نماز مغرب را بدون اشکال می‌دانند و اصطلاحاً نماز را جمع می‌خوانند. شیعیان برای جمع خواندن نماز، دلایل و مستنداتی از قرآن و سنت اقامه می‌کنند.

اهمیت نمازهای یومیه

نمازهای یومیه از مهم‌ترین اعمال عبادی هستند که در روایات از آن به «اصل اسلام»، «معراج مؤمن»،‌ «پاک‌کننده گناهان روزانه»،‌ «برترین عمل» و... یاد شده است.

پانویس

منابع

• خمینی، سید روح‌الله، تحریرالوسیله، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۷۹ش.
• نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، ۱۳۶۲ق.
• نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، بیروت، دارالکتب العربی، ۱۴۰۷ق.